هدف گذاری OKR چیست؟موفقیت بیزنس‌ها با OKR

این روزها برای پیشرفت بیشتر کسب و کارها، شاهد شکل گیری انواع مختلفی از سیستم‌‏های هدف گذاری هستیم. یکی از شیوه‏‌های کاربردی هدف گذاری، روشی است که کمپانی‏‌های بزرگ جهان همچون لینکدین و گوگل از استفاده می‌‎کنند. نام این روش OKR است و احتمالا الان از خودتان می‌‎پرسید که هدف گذاری OKRچیست؟

این روش تعیین اهداف، تا حدی شبیه به روش‎‌هایی همچون kpi و smart است که در ادامه خواهیم گفت در چه مواردی با این دو متفاوت است. در هر صورت، برنامه ریزی و هدف گذاری، بخش ضروری همه کسب و کارها است و عمل به آن، یکی از عوامل اصلی موفقیت بیزنس‌‎ها خواهد بود.

تفاوتی ندارد که صاحب یک بیزنس کوچک یا بزرگ باشید. مهم این است که بتوانید اهداف کسب و کارتان را به درستی مشخص کرده و در جهت دستیابی به آن‎‌‌ها گام بردارید. در واقع هر چقدر رونق یک کسب و کار بیشتر باشد، چالش‌‎ها و مخاطرات آن نیز گسترده‏‌تر خواهد شد. همین موضوع دلیلی است که امثال گوگل، دائما در حال بروز رسانی شیوه‌‏های مدیریت اهداف خود هستند.

اگر شما هم تمایل دارید با سیستم هدف گذاری OKR، مراحل و مزایای آن آشنا شوید؛ تا انتهای این مطلب از اچ آر سرویس، همراه ما باشید.

سیستم هدف گذاری OKR چیست؟

Objectives and Key Results  به معنی “اهداف و نتایج کلیدی” است که به اختصار به آن OKR گفته می‎‌شود. این مفهوم، در واقع روشی است که برای مدیریت بر اهداف یک کسب و کار به کار می‎‌گرفته می‎شود و به شرکت‏‌ها کمک می‏کند تا به استراتژی‌‎های از پیش تعیین شده خود دست یابند.

OKR مزیت‏‌های فراوانی برای شرکت‎‌ها دارد که از مهم‌‎ترین آن می‎توان به موراد زیر اشاره کرد:

• نه تنها مدیران، بلکه کارمندان نیز توسط این سیستم، می‏توانند فعالیت‏‌های خود را اولویت بندی کرده و به راحتی نتیجه تلاش‌‏های خود را اندازه گیری کنند
• فاصله میان استراتژی‌‎ها و اجرا را از میان می‏برد
• افزودن بر شفافیت استراتژی‌‎ها
• حرکت از سمت تکیه بر خروجی نهایی کارها به سمت تحقق اهداف

توضیح اهداف (Objectives) و نتایج کلیدی (Key Result)

برای درک بهتر OKR، قصد داریم دو مؤلفه اصلی این روش هدف گذاری را با مثال بیان کنیم. فرض کنید که یک سایت فروشگاهی دارید و اخیرا چند محصول جدید را به آن افزوده‌‎اید. حال هدف شما بازدید ۳ میلیونی از سایت به صورت ماهانه است، با این نتیجه کلیدی که محصول جدیدتان افزایش ۲ برابری در فروش داشته باشد.

پس، OKR شما بسیار ساده و به شکل زیر است:

• هدف (Objective) = افزایش دو برابری فروش محصول جدید فروشگاه
• نتیجه کلیدی (Key Result) = 3  میلیون بازدید ماهانه از سایت

به همین شکل می‏توانید به راحتی اهداف و استراتژی‎‌‌های خود را تعیین کنید. به عنوان مثال، هدف شما رشد کسب و کار خانگی‏تان است و نتیجه کلیدی آن، دریافت ماهانه ۵۰ بازخورد مثبت از سمت مشتریان است.

بنابراین، هدف شما (کاهش وزن، فروش ای بوک، کسب جایگاه اول در گوگل در یک کلمه کلیدی و…)می‎تواند هر چیزی باشد که تصورش را می‌کنید. اما نتیجه کلیدی را باید به نحوی انتخاب کنید که قابل اندازه گیری باشد. یعنی توسط نتیجه کلیدی، بتوانید به اهداف مشخص شده دست پیدا کنید.

نکته مهمی که در این روش نباید از یاد ببرید این است که برای هدف اصلی خود بین یک تا ۳ نتیجه کلیدی در نظر بگیرید و از تعیین نتایج کلیدی بیشتر از آن خودداری کنید. از سوی دیگر، زمان انجام هر هدف باید به طور دقیق مشخص باشد. بهتر است زمان انجام هدف، یک بازه زمانی کوتاه مدت، مثلا ۳ ماهه باشد. چرا که در صورت بروز مشکل در تحقق هدف یا هر یک از نتایج کلیدی، بتوان آن را به سرعت مرتفع نمود.

تفاوت بین  OKRو KPI چیست؟

در این مطلب به هیچ عنوان قصد نداریم، از برتری یک سیستم هدف گذاری نسبت به دیگری بگوییم. در تفاوت میان OKRو KPI نیز باید بگوییم که OKR، همچون یک نقشه است که شما را گام به گام به مقصد اصلی نزدیک می‎کند. چرا که ضمن تحقق نتایج کلیدی قابل اندازه گیری (یا کمی و یا کیفی) می‏توانید به هدف اصلی نزدیک شوید.

در KPI اما میزان عملکرد یک فرد و یا سازمان، مورد ارزیابی قرار می‌‏گیرد. به بیان دیگر، KPI مانند صفحه آمپر خودروها است. علائمی مانند سطح سوخت، فشار باد تایر، سطح روغن و سایر نشانه‌‏های یک خودروی سالم و در حال حرکت که باید دائما توسط شما چک شوند تا به مقصد برسید.

تفاوت میان هدف‌گذاریSMART  و هدف گذاری OKR چیست؟

هر چند اسمارت و OKR، روشی جهت تعیین اهداف به شمار می‎آیند؛ هر دوی آن‏ها برگرفته از مفهوم مدیریت بر اساس اهداف (Practice of Management) می‎باشند. مدیریت بر اساس اهداف که به اختصار به آن MBO گفته می‎شود در واقع “مدل مدیریتی است که در آن اهداف سازمان به طور واضح تعیین شده و هدف از آن، بهبود عملکرد سازمان می‏باشد.”

در رابطه با تفاوت روش SMART و OKR باید به نحوه یا چگونگی ایجاد هدف اشاره کرد. در اسمارت، هدف باید خاص، قابل اندازه گیری، دست یافتنی، مرتبط و دارای زمان باشد. این در حالی است که دست یافتنی بودن هدف، در سیستم OKR حذف شده است.

مراحل تنظیم OKR

نگران نباشد و اصلا اینطور تصور نکنید که ترسیم OKR کاری نشدنی و بسیار پیچیده است. کافی است اصول و مراحل این نوع هدف گذاری را به درستی بدانید که ما در ادامه شما را با آن آشنا می‎کنیم.

مراحلOKR  عبارتند از:

تعیین مهم‏‌ترین اهداف کسب و کار (High-Level Objective)

اولین گام، تعیین مهم‌‏ترین و اصلی‌‎ترین اهداف بیزنس است. اما تعداد این اهداف نباید نهایتا بیشتر از ۳ هدف باشد. بهتر است بدانید که تعداد بالای اهداف، شما را از مسیر اصلی منحرف کرده و آسیب فراوانی نیز به عملکردتان وارد می‌‏آورد.

پس به جای تعیین ۱۰ هدف برای مدت زمان یک سال، کافی است ۲ هدف را برای ۳ ماه مشخص کنید و با تمام قوا برای تحقق این دو هدف تلاش کنید. به این صورت ۲ هدف عمده محقق شده دارید که باعث افزایش انگیزه‌‏تان خواهد شد.

مثال برای اهداف اصلی: افزایش هزار بازدید ماهانه از سایت

تقسیم هدف به پروژه‎‌‌های کوچک

پس از تعیین اهداف با اولویت بالا، بایستی هر یک از آن‎‌‌ها را بشکنید تا به چند پروژه کوچک‌تر برسید. این پروژه‌‎ها نباید خیلی رؤیایی و غیر قابل دستیابی باشند و نه خیلی راحت و ساده. از سوی دیگر، پروژه‏‌هایی که در قالب نتایج کلیدی مشخص می‎کنید باید قابل اندازه گیری باشند، چنانکه بتوان با اعداد آن‏‌ها را نشان داد.

به طور کلی در مرحله دوم، نتایج کلیدی مشخص می‎شوند. این در حالی است که نتایج کلیدی نیز بر مبنای همان اهداف با اولویت بالا تعیین خواهند شد. مثلا اگر هدف اصلی، افزایش هزار بازدید ماهانه از سایت باشد؛ پروژه‌‏های کوچک یا همان نتایج کلیدی را می‌توان مانند زیر تعیین کرد:

• انتشار ماهانه ۱۰ محتوا در سایت
• تحلیل ۵ رقیب اصلی
• ساخت ۳ ویدئو جهت معرفی محصولات سایت

تیم سازی

در مرحله سوم، براساس پروژه‌‏های تعریف شده در مرحله قبلی، باید نسبت به ساختن یک تیم برای اجرای پروژه اقدام کنید. هر تیم متشکل از یک رهبر یا مسئول و چند عضو است که وظیفه اجرای پروژه را برعهده دارند.

در ۳ پروژه تعریف شده مرحله قبل، کافی است لیدر تیم، چند نفر را موظف به ساخت محتوای متنی کند، چند نفر را برای تولید ویدئو در نظر بگیرید و تحلیل رقبا را نیز به یکی دیگر از اعضاء تیم بسپارد.

حتما بخوانید: کار تیمی چیست؟ اصول مدیریت صحیح کار تیمی

گزارش ‎دهی ماهانه تیم‌‏ها

تیم‏‌ها موظف‌‎اند در محدوده زمانی مشخص شده، پروژه‌‎ها و نتایج کلیدی را اجرا کنند. در همین راستا، بهتر است مدت زمان هر هدف گذاری در OKR سه ماه باشد. سپس، این مدت را خردتر کنید تا تا به زمانی کمتر (مثلا یک ماهه) برسید.

بنابراین، هر پروژه را به صورت ماهانه تعریف کنید و نهایتا در ۳ ماه آن را به پایان برسانید. مثلا برای ساخت ۳ ویدئو معرفی محصولات، بهتر است هر یک ماه، یک ویدئو توسط تیم مربوطه تولید شود و گزارش آن را به رهبر یا مسئول تیم ارائه نماید.

جلسات حضوری هفتگی

ممکن است طی انجام پروژه‏‌ها هر یک از تیم‌‏ها یا اعضاء با مشکلی مواجه شده و نتواند کار را به خوبی پیش ببرد. بنابراین، بهترین راه حل این است که در انتهای هفته تمام تیم‏‌ها جلسات حضوری داشته باشند و از روند انجام کارها بگویند.

اینگونه جلسات باید در مدت زمانی کمتر از یک ساعت و صرفا با هدف بیان چالش‌‏ها و یافتن راه حل مسائل پیش رو برگزار شود. به این ترتیب، مشکلات پروژه‌‏ها به حداقل و یا صفر کاهش می‌‎یابد.

امتیاردهی نهایی به پروژه‌‎ها

پس از پایان مهلت ۳ ماهه، بهتر است که به هر نتیجه کلیدی و پروژه تکمیل شده امتیاز بدهید. در امتیازدهی خلاقیت داشته باشید و به جای اعداد از شکلک‌‏های خندان، غمگین و … نیز استفاده کنید.

این امتیازدهی صرفا به این دلیل است که ببینید آیا به اهداف اصلی بیزنس خود دست یافته‌‏اید یا نه؟ و اگر این اتفاق نیفتاده باید برای ۳ ماهه بعدی تلاش خود را چندین برابر افزایش دهید.

در پایان

در این مطلب از اچ ار سرویس تلاش کردیم با بیانی ساده، توضیح دهیم هدف گذاری OKR چیست و برای تنظیم آن چه مراحلی را باید پشت سر گذاشت. در میانه این مطلب به معرفی تفاوت‌‏های OKR را با KPI و همینطور روش هدف گذاری اسمارت پرداختیم.

آیا شما هم صاحب یک کسب و کار هستید و برای رسیدن به اهداف اصلی بیزنس خود از چنین روش‌‏های هدف گذاری استفاده کرده‌‏اید؟ تجربیات ارزشمند خود را با ما در اچ آر سرویس به اشتراک بگذارید.