ما می‌دانیم که برای تبدیل شدن به فردی موفق، باید اهدافی را تعیین کرده و طبق آن برنامه‌ریزی کنیم. همه افراد خواهان موفقیت و رشد هستند؛ امّا بیشتر آن‌ها بدون هیچ هدفی فقط در حال اقدام می‌باشند و این گونه ممکن است با شکست مواجه شوند. بنابراین باید قبل از شروع، به عنوان حرکت اول هدف‌گذاری کرده و سپس اقدام کنید. روی کاغذ آوردن و نوشتن اهداف از متداول‌ترین موارد برای تعیین هدف است. هدف‌گذاری نیز خود دارای روش‌ها و شیوه‌های خاصی است که مهم‌ترین آن، هدف گذاری smart اسمارت است. در ادامه در سایت اچ آر سرویس به پاسخ سوال «هدف‌گذاری smart » خواهیم پرداخت.
هدف گذاری smart اسمارت چیست؟
بسیاری از افراد وقتی که با موضوع هدف‌گذاری مواجه می‌شوند _به دلیل کمبود اطلاعات کافی_ احساس می‌کنند که همه چیز را می‌دانند. آن‌ها باور دارند که نوشتن اهداف و الویت‌بندی کردن آن‌ها پایان کار هدف‌گذاری است و طبق همین باور غلط پیش می‌روند. این موارد، مهم امّا ناکافی هستند و به تنهایی می‌توانند باعث گمراهی شوند. داشتن اطلاعات ناقص در برخی موارد از بی‌اطلاعی نیز خطرناک‌تر است.
این روش از هدف‌گذاری، به وسیلۀ پروفسور روبین معرفی شده است. شیوه Smart یک مدل هدف‌گذاری است که سبب افزایش احتمال دستیابی شما به موفقیت می‌شود. کلمۀ اسمارت (Smart) مخفف کلمات (معین) Specific، (قابل اندازه‌گیری) Measurable، (دست‌یافتنی) Achievable، (مرتبط) Realistic و (زمان‌دار) Time-Based است. این موارد، نشان‌دهندۀ ویژگی‌های اهداف شما هستند. به عبارتی دیگر باید اهداف انتخابی شما دارای ویژگی‌های اسمارت باشند. برای هدف گذاری به این روش، هدف باید مشخص و معقول، قابل اندازه‌گیری و معنی‌دار، دست‌یافتنی و تأیید شده، واقع‌گرایانه و زمان‌دار باشد. روبین در مقاله‌ای برای معرفی این روش، یادآور شده است که برای نشان دادن اهمیت و کارآمد بودن اسمارت، امکان بروز آن در بازه‌های زمانی مختلف وجود دارد.
چگونه از هدف گذازی اسمارت smart استفاده کنیم؟
سوال این جاست که روش استفاده از هدف‌گذاری به شیوه اسمارت چیست؟ روش استفاده هدف‌گذاری اسمارت در ۵ ویژگی نام برده در کلمۀ Smart خلاصه می‌شود. این مطلب به این معنی است که هدف باید به ترتیب از فیلتر این ۵ ویژگی: مشخص بودن، قابل اندازه‌گیری، دست‌یافتنی، مرتبط و زمان‌دار عبور کند. حال به بررسی چگونگی استفاده از شیوه اسمارت در هدف‌گذاری می‌پردازیم.
معین (Specific)
برای آن که از تمام تمرکز و توان خود برای رسیدن به هدف استفاده کنید، باید هدف انتخابی شفاف و مشخص باشد. در غیر این صورت، انگیزۀ کافی برای تلاش ایجاد نمی‌شود و یا زود از بین می‌رود. برای آن که در تعیین هدف خود موفق شوید، پیشنهاد می‌شود قبل از انتخاب آن به چند سؤال پاسخ دهید:
- قصد رسیدن به چه چیزی را دارم؟
- این هدف چه میزان اهمیت دارد؟
- چه افرادی می‌توانند در تحقق آن به من کمک کنند؟
- آیا مکان خاصی برای رسیدن به آن وجود دارد؟
- آیا منابع یا محدودیت‌های خاصی برای رسیدن به آن وجود دارد؟
به کمک این سؤالات می‌توانید هدف خود را به شکلی شفاف و مشخص انتخاب نمایید.
قابل ارزیابی (Measurable)
برای آن که بتوانید انگیزۀ خود را در طی مسیر رسیدن به هدف حفظ کنید، باید هدف انتخابی قابل ارزیابی باشد. با اندازه‌گیری هدف در طی مسیر می‌توان میزان پیشرفت کار را مشخص نمود و همین مهم می‌تواند سبب تلاش بیشتر شود. همچنین با ارزیابی میزان پیشرفت می‌توانید تمرکز خود را افزایش دهید و از وجود مشکلات احتمالی و حتی کم‌کاری‌ها مطلع گردید. علاوه بر موارد بیان شده برای قابل‌اندازه‌گیری بودن هدف، این ارزیابی در کنترل زمان‌بندی نیز مؤثر است و حس هیجان در رسیدن به هدف را تشدید می‌کند. پاسخ به سؤالاتی نظیر: چقدر؟ چندتا؟ چگونه مطلع شوم کار انجام شده؟ و… می‌تواند در ارزیابی هدف به شما کمک کند.
دست‌یافتنی (Achievable)
تحقق هدف و دستیابی به موفقیت، با انتخاب هدفی دست‌یافتنی و واقع‌بینانه ممکن است. هدف‌گذاری با فیلتر دست‌یافتنی بودن، سبب افزایش انگیزه برای رسیدن به هدف می‌شود. به عبارتی دیگر زمانی که هدفی واقع‌بینانه باشد می‌توان با هوشمندانه تلاش کردن، شناسایی منابع و فرصت‌ها و بهره‌مندی از آن‌ها، سرعت رسیدن به هدف را بیشتر کرد. برای مشخص کردن و رسیدن به هدف دست‌یافتنی می‌توانید از سؤالاتی مانند سؤالات زیر کمک بگیرید:
- به چه شکل می‌توانم به این هدف برسم؟
- هدف انتخاب شده، بسته به منابع و فرصت‌هایی که در پیشرو دارم تا چه اندازه واقع‌بینانه است؟
مرتبط (Realistic)
در این قسمت از هدف‌گذاری smart اسمارت باید مشخص کنید هدفی که دارید تا چه اندازه مهم بوده و چه مقدار با دیگر اهداف انتخابی شما هماهنگ است. ممکن است یک فرد چندین هدف برای خود مشخص کند و برای رسیدن به آن‌ها تلاش کند. افراد باید در این قسمت تعیین کنند که آیا این اهداف انتخابی مناسب و مرتبط با یکدیگر هستند یا خیر؟ اگر اهداف مرتبط با هم نباشند و مسیر رسیدن به آن‌ها با یکدیگر مخالف باشد، این هدف‌گذاری باید اصلاح شود. برای مطلع شدن از این مهم باید بتوانید به این سؤالات پاسخ دهید:
- آیا هدف انتخابی دارای ارزش است؟
- هدف‌گذاری در زمان مناسب انجام شده است؟
- این هدف با دیگر اهداف هم‌خوانی و مطابقت دارد؟
- در شرایط موجود، این هدف مناسب و مرتبط است؟
- هدف انتخابی مناسب من است؟
زمان‌بندی شده (Time-Based)
زمان‌بندی، مهم‌ترین و آخرین قسمت از هدف‌گذاری به روش اسمارت smart است. زمان‌بندی مناسب برای هدف این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که برنامه‌ها و طرح‌های خود را بر اساس زمان، مشخص و برنامه‌ریزی کنید. همچنین می‌توانید با زمان‌بندی، تمام آنچه را که مورد نیاز بوده و در تحقق هدف تأثیرگذار است را عملی کنید. در زمان‌بندی هدف، فعالیت‌های روزمره از اهداف بلندمدت تفکیک شده و هر کدام را می‌توان به بهترین شکل انجام داد. طرح سؤالاتی مانند: امروز چه فعالیتی می‌توانم انجام دهم؟ تا ۷ ماه آینده به چه اندازه به هدف خود نزدیک شده‌ام و چه کار دیگری می‌توانم انجام دهم؟ و… می‌تواند در زمان‌بندی هدف کمک کند.
کلام آخر
در انتها باید به یاد داشته باشید که دانستن و آموزش دیدن در جهت یادگیری شیوه‌های مختلف هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی شما را آدم موفقی نمی‌سازد، پس بهتراست به جای جمع‌آوری اطلاعات زیاد شروع کنید به اقدام کردن در جهت رشد و تحقق خواسته‌هایتان؛ که به این منظور هدف‌گذاری اسمارت smart می‌تواند بهترین و کامل‌ترین گزینه برای شروع هدف‌گذاری و انجام دادن باشد، پس همین امروز هدف هایتان را در قالب اسمارت برای خود دست‌یافتنی‌تر کنید و در جهت تحقق رویاهایتان قدم بردارید.
راستی فراموش نکنید که برای نتیجه بهتر و سریع‌تر باید سعی کنید که از مسیر لذت ببرید و کما‌گرا بودن را کنار بگذارید.
به همین منظور به شما پیشنهاد می‌کنم مقاله‌ای مرتبط با این موضوع را از سایت لیدرشیپ پروجکت را بخوانید.