آیا تا به حال به دنبال این بوده‌اید که بیشتر خود را بشناسید و با ویژگی‌های اخلاقی خودتان آشنا شوید؟! شاید این سوال در ابتدا کمی عجیب به نظر برسد و از خود بپرسید مگر می‌شود کسی ویژگی‌های خود را نشناسد؟! اما جالب است بدانید که طبق آمار، تعداد زیادی از انسان‌ها حقیقت شخصیت خود را نمی‌دانند و همین موضوع سبب ایجاد مشکلاتی در زندگی و روابط آن‌ها با سایرین می‌شود. در روانشناسی، یکی از راه‌های بهبود روابط، ارتباط موثر و خودشناسی، رفتارشناسی دیسک(DISC) است.
علم روانشناسی برای ما که احتمالا تخصص چندانی در آن نداریم، در شنیدن پاره‌ای از حرف‌ها و نصیحت‌ها خلاصه می‌شود. در صورتی که این جلسات گفتگو، تنها گوشه‌ای از کاربردهای فراوان آن است. آزمون رفتارشناسی دیسک به عنوان یکی از روش های موثر برای شناسایی تیپ شخصیتی انسان‌ها شناخته می‌شود. اگر شما هم تمایل دارید تا بیشتر با خود و انسان‌های اطرافتان آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه این مقاله از اچ آر سرویس را از دست ندهید!
منظور از رفتارشناسی دیسک (DISC) چیست؟
همانطور که در بخش قبل گفته شد، جلسات درمانی و گفتگو با روانشناسان تنها بخش کوچکی از کاربرد علم روانشناسی در جوامع انسانی است. درواقع امروزه روانشناسی هم مانند هر علم دیگری پیشرفت‌های چشم‌گیری داشته است. یکی از این پیشرفت‌ها، طراحی آزمون‌های روانی و روان سنجی می‌باشد که تاثیرات شگرف آن همواره از دید اکثر ما پنهان بوده است. یکی از این تست‌های کاربردی، تست رفتار شناسی دیسک نام دارد. این آزمون در توصیف رفتار جامعه انسانی بسیار موثر بوده و به همین دلیل در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.
لازم به ذکر است که بسیاری از افراد، کاربرد این تست را تنها خودشناسی می‌دانند؛ در صورتی که این مدل رفتاری در شناسایی رفتارهای دیگران و تمام انسان‌های اطرافمان به ما کمک می‌کند. رفتارشناسی دیسک به ما می‌گوید که هریک از انسان‌های اطرافمان چه رفتاری دارند و چرا در شرایطی خاص برخی رفتارها را از خود بروز می‌دهند.
ارزیابی در رفتارشناسی دیسک چگونه است؟
در هنگام شرکت در آزمون دیسک شما باید به یک پرسش‌نامه ساده که مجموعه‌ای از سوالات درمورد رفتار خودتان در شرایط مختلف است، پاسخ دهید. در مقیاس رتبه‌بندی این آزمون، از کلماتی مانند کاملا موافقم، موافقم، مخالفم و کلماتی از این قبیل استفاده شده است. درواقع در این آزمون شما به عنوان کسی که روانشناس خودش است، به سوالات جواب می‌دهید!
در این تست هیچ پاسخ درست و غلط و یا مثبت و منفی وجود ندارد. در پایان آزمون، نوبت به امتیازدهی می‌رسد. محاسبه امتیاز با توجه به پلتفرمی که از آن استفاده می‌کنید، می‌تواند به صورت دستی و یا الکترونیکی انجام شود. در گزارش این آزمون، اطلاعات مفیدی مانند سبک رفتاری منحصر به فرد، تمایلات، نیازها، محیط زیست ترجیحی و استراتژی‌های مناسب در اختیارتان قرار می‌گیرد. همچنین با شرکت در این آزمون، اطلاعاتی درمورد نقاط مثبت و منفی خود به دست می‌آورید.
معرفی هریک از تیپ‌های شخصیتی در رفتارشناسی دیسک
اگر تا این قسمت از مطلب این سوال برایتان ایجاد شده که چرا نام این تست، دیسک است، لازم است بدانید که کلمه دیسک (DISC) مخفف نام چهار تیپ شخصیت اصلی است. درواقع این تست شخصیت شناسی، تمامی انسان‌ها را در چهار گروه کلی دسته بندی کرده است. در ادامه ویژگی‌های هریک از این گروه‌ها را شرح خواهیم داد.
D= Dominance (برتری طلبی)
افرادی که در این گروه قرمز رنگ گنجانده می‌شوند، بسیار وظیفه محور هستند و تمایل شدیدی به انجام کارها در زمان معین دارند. آن‌ها بر این باورند که راه حل‌ها همواره از مشکلات مهم‌تر هستند. افرادی که دارای تیپ شخصیتی برتری طلبی هستند، بااراده، قاطع، حلال مشکلات و وظیفه شناس اند. سایر ویژگی‌های برتری طلب‌ها عبارتند از:
- برون‌گرایی
- معمولا قیافه عصبانی و جدی دارند
- اهل مذاکره، معامله، فرصت طلب و سلطه‌گری هستند
- نتیجه گرایی در امور
- فن بیان خوب و قدرتمند
- عصبانیت غیرقابل کنترل
- مناسب برای مدیریت
- رک و بی‌پرده صحبت کردن
تحلیل تیپ شخصیتی D
پس از بیان ویژگی های کلی رفتاری افراد برتری طلب، قصد داریم نقاط قوت، نقاط ضعف و مشاغل مناسب این افراد را بازگو کنیم تا اگر جزء این دسته از افراد هستید، واقعیت های بیشتری راجع به خود کشف کنید.
نقاط قوت تیپ شخصیتی D
- انگیزه دهی به سایرین ضمن ایجاد چالش برای آن ها
- تمایل به کنترل دیگران و البته حفظ استقلال شخصی
- راهنمایی و هدایت سایرین به دور از توقع
- افرادی محکم و قاطع در زمان تصمیم گیری
- بیش از حد خوشبین و یا بدبین نبوده و تمرکزشان بر مسائل به صورت واقع بینانه است
- انجام امور در سریع ترین زمان ممکن
نقاط ضعف تیپ شخصیتی D
- کارها را با فوریت بیش از حد انجام می‌دهند و این امر باعث ایجاد استرس در سایرین می‌شود
- در صورت احساس خطر نسبت به اقتدارشان، افرادی تهاجمی خواهند بود
- تمایل شدید به حل فوری مسائل و عدم استفاده از پتانسیل سایر افراد
- عدم توجه به جزئیات
- انتقاد صریح از افرادی که به ضرورت ها توجه ویژه ای ندارند
- تمایل به رهبری افراد به سبک دیکتاتورها
- مسئولیت ها را به دیگران واگذار می‌کنند بی آنکه اختیار کافی به آن ها اعطا نمایند
مشاغل مناسب برای تیپ شخصیتی D
برتری طلب ها که در قسمت قرمز رنگ جدول دیسک قرار می‌گیرند، تمایل دارند در محیطی مشغول به کار شوند که به آن ها اجازه میدهد تا واکنش ها و افعال سریعی داشته باشند، به طور مستقل کار کنند و مسئولیت کنترل بر امور و افراد را بر عهده بگیرند.
برخی از مشاغلی که افراد گروه D در آن موفق خواهند بود به این شرح است:
- مدیر عامل
- وکیل
- مؤسس شرکت
- کارآفرین
- کارگردان
- مجری
- مدیر پروژه
- افسر نظامی
- آتش نشان
- گزارشگر
I= Influence (تاثیرگذاری)
این دسته از افراد، شخصیت بسیار تاثیرگذار دارند. ویژگی غالب این افراد برون‌گرایی آن‌ها است. برای این تیپ شخصیتی تعامل، مذاکره و ارتباط با اطرافیانشان می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. آن‌ها از نظر دیگران افرادی خونگرم، معاشرتی، گاهی پرحرف، سرزنده و شاد به حساب می‌آیند. افرادی با این تیپ به رنگ زرد دیده می‌شوند و علاقه زیادی به مرکز توجه قرار گرفتن دارند. از جمله سایر ویژگی‌های افراد تاثیرگذار، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- معمولا لبخند به لب دارند
- افرادی خوشبین، با قدرت متقاعد سازی بالا و متخصص در زمینه افزایش روحیه هستند
- معمولا لباس‌های رنگی به تن دارند
- علاقه زیادی به داستان‌سرایی و گاهی اوقات اغراق دارند
تحلیل تیپ شخصیتی I
پس از بیان ویژگی های کلی رفتاری افراد تأثیر گذار، قصد داریم نقاط قوت، نقاط ضعف و مشاغل مناسب این افراد را بازگو کنیم تا اگر از جمله افرادی هستید که مؤلفه I درون شما بسیار پررنگ است، بتوانید واقعیت های بیشتری راجع به خود کشف کنید.
نقاط قوت تیپ شخصیتی I
- ایده پردازان بسیار ماهری در زمان بروز مشکلات هستند
- از اولویت بندی برای حفظ روابط و تعاملات شان استفاده می‌کنند
- افراد متبحری در تشویق کلامی هستند
- در ابراز و بیان احساسات شان بسیار توانمند هستند
- دارای شهود قوی هستند و در انجام کارها نیز از شهودشان بهره می‌گیرند
- افرادی پرانرژی، سرگرم کننده و جذاب هستند
- انعطاف پذیر هستند و در مقابل تغییر، گارد نمیگیرند
- با توجه به ویژگی انعطاف پذیری شان، در مدیریت زمان نیز خوب عمل می‌کنند
- به خوبی به سایر افراد در تیم، انگیزه می‌دهند
نقاط ضعف تیپ شخصیتی I
- به دلیل علاقه شدید نسبت به ایده های جدید، به سرعت طی برخورد با یک ایده جدید، تمرکز خود را از دست می‌دهند
- اکثر وقت خود را صرف دیگران می‌کنند و در رسیدگی به امورات شخصی خود دچار مشکل هستند
- افرادی شدیدا خوشبین هستند که در برخی مواقع، آن ها را از واقعیت امور و اشخاص دور می‌کند
- به دلیل وقت گذرانی با مردم، فرصت کمی برای انجام وظایف خود دارند
- تمایلی به برنامه های روزانه و تکراری ندارند
- اعتماد بیش از اندازه به احساسات شخصی شان منجر به شکست در هنگام برنامه های ضروری زندگی شان خواهد شد
- بسیار به تصمیمات دیگران بها می‌دهند
- تمرکز کمی بر خوب گوش کردن و توجه به دیگران در این قسمت دارند زیرا تمایل دارند دائما از ایده ها، افکار و احساسات شان صحبت کنند.
مشاغل مناسب برای تیپ شخصیتی I
تیپ شخصیتی I، همانطور که بیان شد افرادی شاد، سرزنده و فعال هستند که تمایل دارند در محیط هایی مشغول به کار شوند که از مهارت ترغیب افراد و هوش کلامی آن ها در ارتباط با سایرین نیز یه درستی استفاده شود.
- هنرمند
- طراح
- نویسنده بخش های تجاری
- مدیر معاملات املاک و مستقلات
- مدیر ورابط عمومی
- مدیر آژانس مسافرتی
S= Steadiness (ثبات)
همانطور که از نام این گروه پیداست، اصلی‌ترین ویژگی این گروه سبزرنگ، ثبات و پایداری آن‌ها است. کسانی که در این دسته جا می‌گیرند، مصمم و آرام هستند و در انجام امور روزمره ثابت قدم عمل می‌کنند. آن‌ها از همراهی دیگران و حضور در یک تیم لذت می‌برند. آرامش، ملایمت، صبر، کمک رساندن و سازگاری از جمله ویژگی‌های بارز آن‌ها است. سایر ویژگی‌های این گروه عبارتند از:
- درون‌گرایی
- به شرکت در مهمانی‌های بزرگ علاقه‌ای ندارند
- تن صدای پایین دارند و به آهستگی صحبت می‌کنند
- عاشق خانواده هستند
- افرادی قابل اتکا و وفادار
- سرشار از احساسات
- علاقه چندانی به ریسک کردن ندارند
- توانایی ضعیف در تصمیم گیری‌های بزرگ
C=Compliance (تطابق)
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این گروه آبی رنگ، سازگاری و انعطاف پذیری است. برای این افراد مهم نیست که شرایط بیرونی سخت یا آسان باشد. به هر حال آن‌ها قادر هستند به خوبی خود را با شرایط موجود وفق دهند. این افراد وجدان بالایی دارند و به همین دلیل همواره در تلاشند تا کارها را به بهترین حالت ممکن و بدون کم و کاست انجام دهند. اعتماد در رابطه با چنین افرادی حرف اول را می‌زند. به عبارتی دیگر، تا زمانی که نتوانید اعتماد این افراد را به خود جلب کنید، با شما صمیمی نخواهند شد. دقت، سازگاری و تمرکز از دیگر ویژگی‌های این افراد است. از سایر ویژگی‌های این گروه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درون‌گرایی
- علاقمند به رشد دانش شخصی
- منظم بودن و وقت شناسی
- متخصص تجزیه و تحلیل نمودارها و جداول
- مبادی آداب
- به دلیل دقت زیاد، قدرت تصمیم‌گیری پایینی دارند
جمع بندی
در این مطلب بیان کردیم که منظور از رفتارشناسی دیسک چیست. همچنین شرح دادیم که چگونه می‌توانیم از آن در ابعاد مختلف زندگی استفاده کنیم. دیسک نوعی تست روانشناسی است که به بیان ویژگی‌های چهار دسته اصلی شخصیت‌ها می‌پردازد. این تست در زمینه‌های مختلف و ابعاد گوناگون زندگی مانند بهبود روابط، استخدام، ازدواج و… بسیار موثر است. برای مطالعه‌ی بیشتر می‌توانید این لینک را دنبال کنید.