زندگی بشر به شکلی است که همان‌گونه که در زمان حال زندگی می‌کند، چشم‌اندازهایی برای آینده نیز در نظر می‌گیرد. زندگی کنونی ممکن است با مشکلات و سختی‌هایی نیز همراه باشد؛ امّا طرح‌ریزی برای آینده و داشتن چشم‌انداز بلندمدت می‌تواند شرایط را بسیار مطلوب و بهتر کند. رسیدن به این امر مستلزم هدف‌گذاری است. هدف‌گذاری عملی مهم و قدرت‌مند است که با ایجاد تمرکز در شما، می‌تواند بر رویاهایتان جامۀ عمل بپوشاند. حتماً این سؤال برای شما هم پیش آمده که چگونه هدف گذاری کنیم؟ در این مقاله به طور کامل به پاسخ این سؤال خواهیم پرداخت.
چگونه هدف گذاری کنیم؟
برای آن که بتوانید هدف‌گذاری مطلوبی داشته باشید، باید هدف خود را براساس ۴ استراتژی راهبردی بسنجید. همیشه نتیجۀ هدف‌گذاری مهم‌ترین موضوع نیست؛ بلکه مسیر هدف‌گذاری و انجام فعالیت‌هایی برای تسریع روند رسیدن به هدف نیز بسیار مهم است. با این ۴ استراتژی پیشنهادی می‌توانید هدف‌گذاری کاربردی و مؤثری داشته باشید. این استراتژی‌ها شامل موارد زیر هستند:
- ارزیابی و بررسی موقعیت
- تعریف رویاها و اهداف
- انتخاب اهداف هوشمندانه (Smart)
- ثابت قدم بودن
به کمک این موارد می‌توان تا حد زیادی در امر هدف‌گذاری موفق بود. در ادامه به توضیح این ۴ مورد خواهیم پرداخت.
استراتژی‌های لازم جهت هدف‌گذاری
ارزیابی و بررسی موقعیت
برای تصمیم‌گیری درست و انتخابی آگاهانه باید بدانید که از آینده چه می‌خواهید و چه مسیری برای رسیدن به آن در نظر دارید. بررسی موقعیت کنونی و اطلاع از اینکه در چه شرایطی احساس رضایت‌مندی می‌‍کنید، بسیار ضروری و مهم است. می‌توان برای ارزیابی آن از این پرسش استفاده کرد: از شرایط فعلی راضی هستم یا خیر؟ بر این اساس می‌توانید هدف خود را نوشته و طبق آن پیش بروید.
پاسخ به این پرسش از دو منظر مهم است :
- با ارزیابی موقعیت کنونی می‌توانید روند پیشرفت خود را مشاهده کنید و چشم‌اندازی که برای آیندۀ خود متصور هستید را دنبال کنید.
- به کمک بررسی و تحلیل به طور شفاف و روشن مشخص می‌شود کجا قرار داشته و قصد دارید به کجا بروید.
اینطور می‌توان بیان کرد که ارزیابی و بررسی موقعیت کنونی می‌تواند سبب جهت‌دهی مناسب برای رسیدن به هدف شود. برای درک بهتر این مطلب پیشنهاد می‌شود در هفتۀ پیشرو، ساعاتی را به بررسی موقعیت و اهداف خود اختصاص داده و طی زمان‌های متوالی و منظم، پیشرفت حاصل شده را یادداشت نمایید. خواهید دید که این اصل مهم به چه میزان اثربخش است.
تعریف رویاها و اهداف
آرزوها و رویاهای انسان هیچگاه تمامی ندارد و همیشه این توانایی را داشته تا بتواند آن‌ها را به واقعیت تبدیل کند. با دید درونی‌تر به این رویاها و قرار دادن آن‌ها به عنوان هدف می‌توان زندگی بهتری برای خود و خانواده ایجاد کرد. رویاهای خود را بدون هیچ کم وکاستی یادداشت کنید. هر شخصی ممکن است هزاران آرزوی مختلف در درون خود داشته باشد که نباید از آن‌ها غافل شد و به‌دست فراموشی سپرد. باید آن‌ها را روی کاغذ آورد و در خصوص آن تصمیم‌گیری کرد.
کافی است در روز چند دقیقه را به رویاپردازی اختصاص دهید. مهم نیست این رویا چقدر دور یا نزدیک باشد، مهم این است که آن را از ذهن خارج کرده و یادداشت کنید. این یادداشت و روی کاغذ آوردن آرزوها و رویاها، به شما نشان می‌دهد که خواهان چه دستاوردهایی هستید و دوست دارید به چه آرزوهایی در زندگی برسید. حال که آرزوها و رویاهای خود را یادداشت کردید، باید آن‌ها را مرتب و دسته‌بندی کنید. برای اولویت‌بندی آن‌ها می‌توان از پرسش‌های زیر استفاده کرد.
- کدام آرزو از بقیه مهم‌تر است؟
- کدام آرزو دست‌یافتنی و معقول است و کدام مورد دور از واقعیت است؟
- آیا آرزوها هم‌سو و در یک مسیر هستند؟ کدام یک از آن‌ها با یکدیگر در تداخل هستند؟
با پاسخ به این سؤالات، آرزوهای خود را اولویت‌بندی کرده و بر همین اساس هدف‌های خود را مشخص کنید.
انتخاب اهداف هوشمندانه (Smart)
در این قسمت باید تمامی آرزوها و رویاهای اولویت‌بندی شده را به هدف تبدیل کرد. انتخاب این اهداف باید هوشمندانه یا اسمارت باشد. جهت انتخاب اهدافی اسمارت، باید آن‌ها را از فیلترهای زیر عبور دهید:
- مشخص: اهداف انتخابی باید شفاف و مشخص باشند تا بتوانید از تمام تمرکز و توان خود برای تحقق اهدافتان بهره ببرید.
- قابل ارزیابی: اهداف باید قابل اندازه‌گیری و ارزیابی باشند. این مطلب به این معنی است که در هدف‌گذاری باید بتوان میزان پیشرفت هدف را مورد اندازه‌گیری قرار داد.
- دست‌یافتنی: یکی از مواردی که سبب از بین رفتن انگیزه می‌شود، انتخاب اهداف غیرمعقول است. در هدف‌گذاری برای آن که بتوان به تمامی اهداف رسید، باید اهدافی دست‌یافتنی و معقول انتخاب کرد.
- اهداف مناسب و مرتبط: در هدف‌گذاری صحیح، اهدافی را باید انتخاب کرد که در مسیر باشند. اگر اهداف انتخاب شده با یکدیگر در تضاد باشند، سبب ایجاد مشکل می‌شود.
- اهداف زمان‌دار: هر هدف در مسیر هدف‌گذاری باید دارای زمان‌بندی مشخص باشد. اهداف را باید طبق زمان‌بندی پیش برد و یک هدف‌گذاری هوشمندانه دارای زمان‌بندی معین است.
استراتژی هدف‌گذاری Smart، یکی از اصول هدف‌گذاری است. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله زیر را بخوانید :
ثابت قدم بودن
ثابت‌قدم بودن در هدف، یکی از مهم‌ترین موارد در هدف‌گذاری است. ممکن است در برخی از شرایط یا موقعیت‌ها و به هر دلیلی انگیزۀ خود را از دست بدهید. در این شرایط نباید دست از تلاش کشید و تمرکز خود را از دست بدهید؛ بلکه باید با عزمی راستین به پیمایش مسیر برای رسیدن به هدف خود و شفافیت کامل نسبت به آن ادامه دهید.
در مواجه با سؤال “به هدفت رسیدی؟” باید همیشه پاسخی برای گفتن وجود داشته باشد. این پاسخ و تفسیر مسیر رسیدن به معنی ثابت‌قدم بودن است. اگر جواب برای این سوال نداشتید، یعنی که در هدف‌گذاری و انتخاب خود دچار مشکل هستید. در این شرایط باید به دنبال دلایل عدم حضور انگیزه باشید.
جمع‌بندی
به طور کلی هدف‌گذاری امری مهم برای رسیدن به چشم‌اندازهای آینده است و چگونگی به تحقق پیوستن آن نیازمند تلاش، تمرکز و صرف زمان است. در این مقاله به طور کامل توضیح دادیم که «چگونه هدف گذاری کنیم؟» در ادامه شما عزیزان می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینۀ هدف‌گذاری به انجمن‌های مختلف و کاربردی اچ آر سرویس بپیوندید و با دیگر کاربران در این زمینه گفت‌وگو کنید.