شاید تاکنون برای شما هم پیش آمده باشد که یکی از آشنایان یا نزدیکان به شما یا دیگری لقب «اهمال‌کار» داده باشد و شما از خود پرسیده‌اید اهمال‌کاری(Procrastination) چیست؟ در این مطلب به تعریف مناسبی را از این مفهوم گسترده ارائه می‌دهیم. با اچ آر سرویس همراه باشید.
اهمال‌کاری چیست؟
اهمال‌کاری یا به تعویق انداختن کارها به معنی تاخیر در انجام دادن کار یا انجام دادن آن‌ها در لحظات آخر است؛ بدین معنی که شما به جای تمرکز بر روی کارهای مهم و معنی‌دار، روی انجام کارهای پیش پا افتاده تمرکز می‌کنید و با وجود آگاهی از عواقب منفی آن باز هم برای شروع و به اتمام رساندن یک کار تلاش نمی‌کنید. فارغ از این که اهمال‌کاری شما در چه زمینه‌ای باشد، می‌تواند آثار مخربی بر زندگی شخصی و کاری شما بگذارد. در بیشتر موارد، اهمال‌کاری نشانۀ یک مشکل جدی نیست و گرایش متداولی است که بیشتر مردم در برهه‌ای از زمان به آن روی می‌آورند.
دلایل اهمال‌کاری چیست؟
حال که متوجه شدیم تعریف اهمال‌کاری چیست، باید بدانیم دلایل آن چیست و چرا این کار را انجام می‌دهیم. بیشتر ما تصور می‌کنیم برای اتمام یک پروژه یا کار خاص، زمان زیادی در اختیار داریم و در واقع زمان لازم برای انجام یک کار را اشتباه تخمین می‌زنیم. همین امر سبب می‌شود تا دچار یک احساس امنیت کاذب شویم و آن را مدام به تاخیر بیندازیم. گاهی نیز برای شروع یک کار مهم نیاز به انگیزه یا لحظۀ مناسب داریم که البته هیچ‌گاه فرا نخواهد رسید. برخی اوقات به تعویق انداختن کارها در نتیجۀ افسردگی و کمبود انرژی روی می‌دهد. گاهی نیز به این دلیل است که شما تصور می‌کنید توانایی‌های لازم برای انجام یک کار را ندارید و به همین دلیل، پیوسته آن را به بعد موکول می‌کنید.
دلایل این اهمال‌کاری‌های مداوم هرچه که باشد، شما باید آن را بشناسید و برای رفع آن گام بردارید. در مقاله «راه‌های مقابله با اهمال کاری» راه‌حل‌ها و تکنیک‌های مفیدی برای رفع این موضوع بیان کرده‌ایم.
تفاوت اهمال‌کاری و تنبلی چیست؟
اهمال‌کاری در اغلب اوقات با تنبلی اشتباه گرفته می‌شود؛ اما این دو مفهوم در واقعیت دارای تفاوت‌های بسیاری هستند. اهمال‌کاری یا به تعویق انداختن کارها یک فرایند فعال بوده و بدین معنی است که شما آگاهانه تصمیم می‌گیرید به جای انجام یک کار مهم یا وظیفۀ اصلی خود، کاری دیگر را انجام دهید و معمولاً با نادیده گرفتن یک کار ناخوشایند همراه است؛ اما تنبلی به معنای بی‌علاقگی، بی‌تحرکی و عدم تمایل به انجام هر کاری است.
اگرچه همۀ ما گاهی تمایل به انجام کارهایی داریم که لذت‌بخش‌تر یا آسان‌تر باشند، اما تسلیم شدن در برابر این انگیزه می‌تواند عواقبی جدی داشته باشد و سبب ایجاد احساس گناه یا شرمندگی در ما شود؛ همچنین بهره‌وری را کاهش داده و ما را از دستیابی به اهداف‌مان غافل می‌کند.
ویژگی افراد اهمال‌کار چیست؟
این افراد معمولا لذت‌های شخصی را در همه کارها اولویت خود قرار می‌دهند و ارزش‌های آن‌ها با دیگران متفاوت است. از ویژگی‌های اصلی این افراد می‌توان موارد زیر را نام برد:
- این افراد اعتماد به نفس پایینی دارند
- این افراد رنجور و عصبی هستند
- توانایی کارگروهی نداشته و از انجام کارهایی که به آن‌ها محول شده، سر باز می‌زنند
- عزت نفس پایینی دارند
انواع اهمال‌کاری
برخی محققان، اهمال‌کاری را به دو نوع فعال و منفعل تقسیم‌بندی می‌کنند. اهمال‌کاری منفعل زمانی رخ می‌دهد که شما کاری را به تاخیر می‌اندازید زیرا در تصمیم‌گیری و عمل به آن‌ها مشکل دارید. اهمال‌کاری فعال نیز زمانی اتفاق می‌افتد که شما یک کار خاص را به طور آگاهانه و هدفمند به تاخیر می‌اندازید و به سراغ کارهای کم‌اهمیت‌تر و با فوریت کمتر می‌روید؛ زیرا کارهای مهم را در شرایط سخت، بهتر انجام می‌دهید.
برخی محققان دیگر نیز اهمال‌کاری را بر اساس سبک‌های مختلف رفتاری دسته‌بندی می‌کنند؛ از جمله:
- کمال‌گرا: افرادی که تصور می‌کنند توانایی انجام یک کار به طور کامل را ندارند.
- رویاپرداز: کسانی که در توجه به جزئیات مهارت ندارند.
- نافرمان: افرادی که نمی‌توانند از سایرین پیروی کنند.
- نگران: کسانی که از تغییر یا خروج از محدوده راحتی خود می‌ترسند.
- بحران‌ساز: افرادی که تحت فشار بیشتر، بهتر کار می‌کنند.
دسته‌بندی دیگری نیز از اهمال‌کاری وجود دارد که در آن افراد به چهار دسته تقسیم می‌شوند. دستۀ اول کسانی که تحت فشار، توانایی‌هایی بیشتری از خود بروز می‌دهند و با کاهش زمان انجام یک کار، خود را مجبور به تمرکز می‌کنند. دسته دوم به افرادی اختصاص دارد که خود را تنبل می‌دانند، اما در واقع اینطور نیست و تنها کمی بی‌حوصله هستند. دستۀ سوم کسانی هستند که به اشتباه، خود را مشغول می‌دانند؛ اما در حقیقت می‌خواهند از انجام یک کار اجتناب کنند. دستۀ آخر یا چهارم نیز به افرادی اشاره دارد که به طور مداوم مسئولیت‌های بسیاری را بر عهده می‌گیرند، اما طبیعتاً زمان کم می‌آورند.
اهمال‌کاری چه ضررهایی دارد؟
اگر ما برای مدت زمانی طولانی کارهای مهم و وظایف خود را به تعویق بیاندازیم و در واقع اهمال‌کاری را ادامه دهیم، نسبت به اهداف و رویاهای خود بی‌انگیزه خواهیم شد و این امر در طولانی مدت می‌تواند منجر به افسردگی و حتی از دست دادن چیزهای مهمی در زندگی ما شود؛ مانند شغل، خانواده، دوستان و… . اهمال‌کاری دارای اثرات مخرب دیگری نیز هست که در ادامه آن‌ها را بیان می‌کنیم.
- از دست دادن زمان گران‌بها و ارزشمند
- نابود شدن فرصت‌ها
- دست نیافتن به اهداف و رویاها
- از بین رفتن موقعیت‌های شغلی
- کاهش عزت نفس
- تضعیف تصمیم‌گیری در مورد مسائل مهم
- خدشه‌دار شدن شهرت و اعتبار
- به خطر افتادن سلامتی
- پدیدار شدن احساس سرخوردگی و بیهودگی
اگرچه اثرات اهمال‌کاری در ابتدا ممکن است خیلی بد به نظر نرسند، اما با گذشت زمان، اثرات مخربی همچون استرس، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و… را شاهد خواهید بود. اهمال‌کاری، یک نقص شخصیتی منحصر به فرد نیست؛ بلکه راهی است برای کنار آمدن با احساسات چالش‌برانگیز و خلق و خوی منفی (مانند کسالت، اضطراب، ناامنی، ناامیدی، عدم اعتماد به نفس و…) ناشی از انجام برخی کارهای خاص.
جمع‌بندی
در این مطلب از اچ آر سرویس به پرسش اهمال‌کاری چیست؟ پاسخ مناسبی دادیم و سه نوع دسته‌بندی برای آن بیان کردیم؛ دسته‌بندی‌هایی که بر اساس سبک رفتاری افراد اهمال‌کار و فعال یا منفعل بودن فرایند اهمال‌کاری شکل گرفته است. پس از آن نیز به بیان مضرات اهمال‌کاری و عواقب آن پرداختیم. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت اچ آر سروریس با راه و روش‌های مقابله با اهمال‌کاری نیز آشنا شوید و علاوه بر تمامی این نکات، نسبت به دریافت خدمات مشاوره‌ای و آموزشی برای بهبود کسب‌وکار یا سازمان خود نیز اقدام کنید.